Słownik AIKIDO (na prośbę Pana J. :)
A
- Ai - harmonia
- Aikido – japońska sztuka walki założona przez Morihei Ueshiba
- Aiki Taiso - zestaw ćwiczeń Ki, zawierający elementy technik
- Aikidoka – praktykujący Aikido (określenie nie lubiane przez Japończyków)
- Ai-hanmi - ty i partner stoicie twarzami do siebie w tej samej pozycji;
- Atemi - uderzenie we wrażliwe miejsca ciała, wytrącające przeciwnika z równowagi;
B
- Bokken – drewniana atrapa miecza (katana)
- Budo – ogólnie: sztuki walki
- Bushi – wojownik
- Bushido – droga wojownika; zbiór zasad etycznych japońskiego rycerstwa;
C
- Centrum - inaczej mówiąc Punkt.
D
- Dan – stopień mistrzowski
- Do – droga
- Dojo – sala w której trenuje się sztuki walki
- Dogi – strój do ćwiczeń
F
- Funakogi – ćwiczenie Ki przypominające wiosłowanie
G
- Gaku - makata z napisem “Ki” oraz portretami mistrzów;
- Gedan – poziom ciała od pasa w dół
- Geri - kopnięcie
- Gokyo: piąta metoda pochwycenia i unieruchomienia przedramienia;
- Gyaku-hanmi: chociaż patrzycie na siebie wzajemnie i stoicie do siebie twarzami, ty i twój partner pozostajecie w odwrotnych pozycjach; ty jesteś w postawie prawego hanmi, a partner w postawie lewego hanmi;
H
- Hai – tak
- Hajime – zaczynać, naprzód!
- Hakama - tradycyjne spodnium samurajów do ćwiczenia aikido, kendo i iaido;
- Hanmi - postawa w której jedna stopa jest wysunięta o krok do przodu, a ciężar ciała jest rozłożony równomiernie na obie stopy; łatwo poruszyć się z tej pozycji;
- Happo: osiem kierunków;
- Hiji: łokieć;
- Hitori Waza – ćwiczenia zawierające elementy technik
I
- Iaido - sztuka walki mieczem
- Ikkyo - pierwszy i najprostszy ze sposobów unieruchamiania przeciwnika
- Irimi – zmiana kierunku ruchu uke.
J
- Jitsu – sztuka, umiejętność, sposób, technika
- Jo - kij drewniany o długości do ramienia (ok. 130 cm) stojącej osoby;
- Jodan – poziom górny ciała, tj. głowa, szyja
- Ju – miękki, łagodny
K
- Kaiten-nage: technika rzutu w aikido
- Kami – wg. wierzeń Shinto, bóstwo opiekuńcze
- Kata - formalny układ ćwiczeń do pracy z rytmem, głównie dotyczy bokken i jo;
- Kata-dori: przeciwnik atakuje chwytając twoje ramię;
- Katate-dori: przeciwnik atakuje chwytając jedną z twoich rąk za nadgarstek;
- Keikogi – górna część stroju dogi
- Ken - miecz japoński;
- Ki - dynamika wynikająca z harmonii ciała i umysłu
- Ki-Taiso - ćwiczenia rozwijające Ki
- Kiai – moment maksymalnej harmonii umysłu i ciała nage, który uke postrzega jako okrzyk
- Kiatsu - metoda leczenia z wykorzystaniem Ki
- Ki Barai – błogosławieństwo otrzymane od mistrza
- Kiri – ostrze
- Kohai – młodszy student
- Kokoro – duch, serce
- Kokyu - oddech
- Kokyu-nage – rzut harmonii
- Koshi nage – rzut przez biodro
- Kote - nadgarstek
- Kote-gaeshi: rzut wykonany poprzez wykręcenie nadgarstka na zewnatrz;
- Kote oroshi – sprowadzenie uke do ziemi
- Kubi – szyja
- Kubishime – duszenie szyi
- Kumite - walka
- Kyu – stopień uczniowski
M
- Ma-ai: dystans pomiędzy tobą a partnerem;
- Men-uchi: partner atakuje uderzając cię w twarz;
- Misogi: oddechowa metoda oczyszczania ciała i psychiki;
- Mokuso – medytacja
- Mudansha –osoba, która jeszcze nie otrzymała czarnego pasa
- Mune-tsuki: partner atakuje uderzając w górną część brzucha lub dół żeber;
N
- Nage – rzut, oraz osoba wykonująca technikę
- Nikyo: metoda uchwycenia i obezwładnienia ręki partnera w nadgarstku;
- Nippon - Japonia
O
- Obi - pas
- O’Sensei – Wielki Nauczyciel – termin używany w stosunku do Morihei Ueshiba
P
- Porando – Polska
- Punkt KI- w nauce Ki Aikido to ważny element. Wiele technik Ki Aikido opiera się na koncepcji ruchu Punktu. Jest to środek ciężkości ciała człowieka, geometrycznie znajduje się w dolnej części brzucha.
R
- Randori – atak kilku przeciwników
- Rei - ukłon
- Ryote-mochi: partner atakuje chwytając w nadgarstku twoją rękę swoimi dwoma;
- Ryte-dori: partner atakuje chwytając za nadgarstki obu twoich rąk;
S
- Samurai: rycerz, wojownik, najemnik;
- Sankyo: metoda unieruchomienia ręki partnera;
- Sayu: w lewo i w prawo;
- Seiza – pozycja siedzenia na piętach
- Sempai – asystent nauczyciela
- Sensei – nauczyciel, mistrz
- Shihan – mistrz, profesor
- Shiho-giri - cztery kierunki cięcia mieczem lub rzutu partnerem;
- Shiho-nage - rzut “czterech kierunków” na które można wykonać tę technikę
- Shikko – specjalny rodzaj chodzenia “klęcząc”
- Shinken – dosł. “miecz umysłu” – kata w którym dwaj partnerzy mają bokkeny
- Shinto - tradycyjna religia japońska
- Shodan – posiadacz stopnia pierwszego Dan.
- Shogun - dyktator wojskowy
- Shomen-uchi: partner atakuje cięciem dłoni w Twoją głowę;
- Sokushin no gyo – trening umysłu poprzez oddychanie
- Sudori - atakujący upada w efekcie użycia nadmiaru siły;
- Suwari waza – techniki stosowane w pozycji klęczącej (seiza)
T
- Tachi – miecz
- Tachi dori – techniki obrony przed przeciwnikiem uzbrojonym w miecz
- Tai-jutsu – sztuka ciała, techniki Aikido wykonywane bez użycia broni
- Taigi – w Shin-shin Toitsu Aikido: układ najczęściej 6 technik lub kata z bronią
- Tanto – nóż, w Aikido używamy jego drewnianej atrapy
- Tatami - mata
- Tekubi-kosa - skrzyżowane przeguby;
- Tenchi-nage: pozycja rzutu; jedna z twych rąk skierowana jest w górę pokazując na niebo, a druga skierowana jest w ziemię;
- Tenkan - w technikach: zmiana swojego kierunku, ustąpienie z drogi przeciwnikowi. Podstawowa zasada technik Ki Aikido.
- Testy Ki - metoda poznawania Ki
- Tsuki - uderzenie
U
- Uchi – uderzenie po łuku
- Uchi deshi – bezpośredni uczeń mistrza, zwykle uchi deshi mieszkali w dojo.
- Uke – partner, który wykonuje atak
- Ude-furi: wstrząsanie dłońmi i ramionami, ćwiczenie kończące Ki Taiso
- Ukemi waza – sztuka padania. Także: sztuka ucieczki.
- Ushiro - tył
- Ushiro-hiji-dori: partner atakuje chwytając cię z tyłu za oba łokcie;
- Ushiro-kata-dori: partner atakuje chwytając cię z tyłu za ramiona;
- Ushiro-katate-dori: partner chwyta cię z tyłu jedną ręką za nadgarstek;
- Ushiro-kubi-shime: a drugą obejmuje zakładając duszenie;
- Ushiro-tekubi-dori: partner atakuje cię chwytając z tyłu twoje nadgarstki;
- Ushiro-dori: partner obchwytuje cię z tyłu oburącz;
- Ushiro-ude-dori: partner chwyta cię od tyłu i przytrzymuje twoje łokcie swymi rekami;
W
- Waza – technika, metoda, zespół technik
Y
- Yama-bushi - mnich-wojownik, górski wojownik;
- Yokomen-uchi: partner uderza w bok głowy (twarzy);
- Yonkyo - czwarta metoda pochwycenia przedramienia przeciwnika;
- Yudansha – posiadacz czarnego pasa
Z
- Zempo-kaiten: metoda przetaczania się do przodu;
- Zen: sztuka medytacji i kontemplacji
- Zengo: ruch w przód i w tył; Zengo Waza to ćwiczenie Ikkyo Waza w dwie strony