Waza — Techniki w Aikido

 

Japońskie słowo waza oznacza technikę lub umiejętność. Dla praktyków Aikido bardzo często oznacza ono jedynie rzuty i dźwignie, metodę odpowiedzi na atak, a więc "technikę Aikido". Prawda jest jednak taka, że uderzenie, np. mune tsuki, również jest techniką, a więc jest pewnym rodzajem waza. W zrozumieniu, czym jest waza pomaga poznanie podziału, jaki się powszechnie stosuje. Swoistych kategorii, w które możemy zebrać techniki, zarówno w Aikido jak w innych sztukach walki.

 

Mamy więc:

  • Suwari waza — Techniki obrony na siedząco przed siedzącym napastnikiem (w seiza).
  • Hanmi–handachi waza — Techniki obrony na siedząco (seiza) przed stojącym napastnikiem.
  • Tachi waza — Techniki obrony na stojąco przed stojącym napastnikiem.
  • Ukemi–waza — Techniki przyjmowania energii (sposoby reakcji na technikę, pady, przewroty). 
  • Osae waza — Techniki unieruchomień. (Ikkyo, Nikkyo, Sankyo, Yonkyo, Gokyo)
  • Nage waza — Techniki rzutów.
  • Atemi waza — Techniki zadawania bólu oraz odwracania uwagi. Metody dołączania uderzeń do technik, często wykorzystujące wrażliwe punkty na ciele człowieka.
  • Kihon waza — Techniki podstawowe. W wypadku Aikido podstawowy kanon nauczania.
  • Henka waza — Metody zmiany jednej techniki w drugą, przechodzenia z jednej, nieudanej techniki, na inną, celem odzyskania kontroli.
  • Kaeshi waza — Kontrtechniki.
  • Renzoku waza — Techniki powtarzające się. Metody przejścia do tej samej techniki po jej zakończeniu (jeśli była nieudana, partner wstaje lub w formie ćwiczenia).
  • Kogeki waza — Techniki ataku.
  • Uke–waza — Techniki blokowania.
  • Katame waza — Techniki unieruchomień, tzw. wykończenia (termin ogólny; zawiera w sobie osae waza, kansetsu waza i shime waza).
  • Kansetsu waza — Techniki dźwigni na stawy.
  • Shime waza — Techniki duszeń.
  • Jiu waza — Techniki dowolne.
  • Buki waza — Techniki z bronią.
  • Omote waza — Techniki wykonywane przed partnerem.
  • Ushiro waza — Techniki wykonywane za partnerem, lub przeciwko atakom z tyłu.